Vajinismus Tedavisi

 Hayatın her alanında sorunların yaşanmasına neden olan vajinismus sorunu günümüzde etkin ve bilimsel yöntemlerle kısa sürede tedavi edilebilmektedir. Vajinismus tedavisi için dünyada en sık uygulanan yöntemler, kesin çözüm yolları ve yapılması gerekenler bu bölümde detaylı şekilde ele alınmaktadır.

2003 yılında başlayarak bu güne kadar gelen, 7000'den fazla vajinismus hastasının tedavisini gerçekleştiren müesseselerimizde tedavi aşamaları aşağıdaki şekildedir.

Vajinismus Tedavi Aşamaları (Heraklinik)
► Öncelikle vajinismus tedavisi öncesi detaylı bir tıbbi öykü (anamnez) alınır.
► Daha sonrasında da basit bir jinekolojik muayene yapılır. Bu 15-20 saniye kadar süren basit bir görsel incelemeden ibarettir, alet kullanılmaz. Kesinlikle ağrısız, acısızdır. 
► Bu muayene sonucunda kesin olarak tanı netleştirilir, hastalığın düzeyi saptanır ve uygulanacak olan tedavi yöntemine karar verilir. Bu konuda hastalara ayrıntılı bilgiler verilir. 
►Tedaviye geçilir. Tedaviler hastalığın derecesine ve oluş şekline göre bireyselleştirilir. Her hastanın tedavisi diğerinden farklı olabilir. Tedavilerde aşağıda belitrilen methodlar uygulanmaktadır.  

Vajinismus tedavisi nasıl yapılır?
Vajinismus tedavisindeki en uygun yaklaşım 'holistik (bütüncül) cinsel terapi' bulunmaktadır. Holistik (bütüncül) cinsel tedavi bilişsel, davranışsal ve dinamik psikoterapileri içeren bir tedavi yaklaşımıdır.

Özetlemek gerekirse; bilişsel terapiler cinsel bilgi vermeyi, davranışsal cinsel terapiler bir takım egzersizleri, dinamik cinsel terapiler ise çocukluk travmalarını içerir.

Kızlık zarı veya vajinanın doğuştan gelen problemlerinde ise cerrahi yöntemler şarttır. Kızlık zarının doğuştan yüksek kenarlı, sert ve ara bölme oluşu sık karşılaşılan durumlardır.

Vajinismus tedavisi için EMDR, Hipnoterapi, Akupunkturoterapi, EFT (Emotional Freedom Technique), NLP (Nöro Linguistic Programming), Botulinum toksini tedavisi gibi tamamlayıcı yöntemler de söz konusudur. Bu yöntemlerin her birisinin bütüncül yaklaşımları desteklediğini, hiç birinin kendi başına yeterli olmadığını da belirtmemiz lazım.

Eşlik eden sorunlar
Evlilik sorunları olanlarda, öncelikle bu sorunların giderilmesi ve daha sonrasında vajinismus tedavisine başlanması gereklidir.

Erkek eşle ilgili daha önceden gelen veya evlendikten sonra ortaya çıkan erken boşalma, sertleşme problemlerinin de eş zamanlı olarak tedavisi yapılmalıdır. Bunun için de cinsel terapiler ve ilaç tedavilerinden destek alınmaktadır.

Başlangıçta olmayan, ancak zamanla ortaya çıkan depresyon, genel anksiyete bozukluğu gibi psikolojik sorunlara karşı genel psikoterapi önerilmektedir. Ayrıca cinsel isteksizlik, uyarılma problemleri gibi cinsel sorunlar için de terapiler uygulanabilmektedir.

Konu ile ilgili olarak Vajinismus Tedavi Yöntemleri bölümünü de okumanızı öneririz.  
 
VAJİNİSMUS TEDAVİSİ İÇİN YÖNTEMLER
1)  Bilişsel Tedaviler 
Kişilerin sahip oldukları kızlık zarı, vajina, cinsellik ve ilk gece ile ilgili yanlış, eksik ve abartılı düşüncelere “bilişsel çarpıtma” denir.  Vajinismus tedavisi ilk olarak bu bilişsel çarpıtmaların düzeltilmesi ve yerine cinsellikle ilgili doğru bilgilerin aktarılması ile başlar.

Vajinismus tedavisine başlarken kişiye verilen bilişsel terapiler arasında cinsellik ve genital anatomi (yapı) ile ilgili doğru bilgiler yer almaktadır. Çünkü vajinismus problemi yaşayan pek çok kişi kendi genital organlarını tanımamaktadır.

Hatta pek çok hasta suçlu olarak kızlık zarını gördüğü için bir jinekoloğa başvurarak kızlık zarının kesilerek alınmasını istemektedir. Alınan kızlık zarına rağmen ilişkiye girememe sorunun devam etmesi ise umutsuzluklara neden olmaktadır. Yalnızca kızlık zarı ile ilgili doğuştan gelen anatomik problemlerde kızlık zarı ameliyatla alınmalıdır.

Kızlık zarında anatomik bir sorun olmaksızın yapılan cerrahi operasyonların işe yaramadığı gibi, kızlık zarında fiziksel bir sorun varlığında yalnızca cinsel terapilerin verilmesi de boş yere olacaktır. O yüzden ilk vizitte ayrıntılı bir jinekolog muayenesi önemlidir.

Bir diğer konu da cinsel ilişki problemi yaşayan pek çok vajinismus hastası kendi 'vajinasının dar' olduğunu düşünmektedir. Bu nedenle cinsel ilişkide eşinin penisinin içeriye girmesinin imkansız olduğunu düşünmektedir. Eşin ilişki sırasında 'adeta bir duvarla karşılaşması' bu yanlış düşünceyi daha da pekiştirmektedir. Nitekim 'duvara çarpma hissi' ilişki sırasında pelvik kasların ileri boyutta kasılmasına bağlıdır. Diğer taraftan vajina, doğum sırasında bebeğin çıkmasına bile imkan tanıyacak şekilde esneyen ve genişleyen bir organdır. Vajina darlığı son derece nadir görülen jinekolojik bir problemdir. .

Bunun için kişiye ilk etapta kızlık zarı, vajina, klitoris, iç ve dış dudaklar, idrar deliği, perineyi içeren kadın genital anatomisi ile ilgili geniş bilgiler verilmektedir.  Daha sonrasında da bazı egzersizlere geçilmektedir.

2)  Davranışsal Tedaviler

Vajinismusta kesin çözüm için yalnızca cinsel bilgi sahibi olmak yetmez. Vajinismus bir bilinç altı problemidir ve edinilmiş yanlış davranış şekillerinin değiştirilmesi için bir takım pelvik uygulamalar şarttır. Pelvik kas çalışmaları davranışsal tedaviler kapsamındadır. 

Vajinismus sorunu toplumun tüm kesimlerinde oldukça yaygın görülen bir cinsel sağlık sorunudur. Hatta tüm cinsel sorunlar arasında en sık hekime başvurma nedenidir.

Kişinin kendi başına veya eşiyle yapacağı basit egzersizlerle kendisini keşfetmesi, kendi genital organlarını tanıması için yapılan uygulayarak öğrenme tedavisine “davranışsal cinsel terapi” veya “cinsel terapilerde davranışsal yaklaşım” adı verilmektedir.

Davranışsal cinsel yaklaşım halk arasında  “vajinismus egzersizleri”  olarak da bilinmektedir. Bu egzersizlerin uygulanması kişilerin tedavisinde kalıcı ve kesin çözüm için şarttır. Çünkü bilmediğimiz, dokunmadığımız ve bakmadığımız bir organdan korkarız.

Dokunmak, hissetmek, görmek tedavilerdeki ilk ve en önemli basamaklardır.  Aşağıdaki bilgiler ve vajinismus için egzersizler aynı zamanda hastalara önerdiğimiz “vajinismus evde tedavi” yöntemleri arasındadır.

Vajinismus tedavisi için önerilen davranışçı yöntemler
'Vajinismus egzersizleri'
1) Ayna egzersizi
Ayna ile genital organların iyice incelenmesi. Vajinismus tedavisinde ayna egzersizi yere konulan bir el aynası ile genital organların açılarak içinin görülmesini sağlayan çalışmalardır.

Aynayla değişik açılardan cinsel organların incelenmesi bazı hastalarda ilk dönemlerde can sıkıcı olabilir. Ancak bu duruma zamanla alışılmaktadır.

2) Masaj egzersizi (Sensitif fokus)
Dokunarak hissetme. Haz odaklı bir çalışma olup kişinin kendisi ve eşi tarafından genital organların hissedilmesi, klitorise yapılan masaj ile hazzın hissedilmesini içerir. Vajinismus tedavisinde masaj egzersizi bebek yağı ile yapılabilir. Bunun için eczanelerden bebek yağı isteminde bulunabilirsiniz.

3) Kegel egzersizi
Kegel egzersizleri vajinal PC kasının (Pubococygeus kasının) sıkılıp gevşemesi şeklinde yapılan egzersiz olup “farkındalığı” arttırır. Ayrıca kegel egzersizi cinsel hazzı da arttırmaktadır. Kişilere bu konuda pek çok yararlar sağlar.

Kegel egzersizleri özellikle menopoz döneminden sonra kadınlarda görülen idrar kaçırma sorunlarına karşı önleyicidir.

Ayrıca kegel egzersizleri cinsel isteksizlik ve orgazm olamama sorunlarının tedavisi için de kullanılır.

Kegel egzersizlerindeki amaç vajinal kasların kontrollü bir şekilde yönetilmesinin öğrenilmesidir. Bu egzersizler sayesinde cinsel haz da belirgin ölçüde artmaktadır. 

4) Nefes egzersizi (Soluk alıp verme egzersizi)
Doğru nefes alıp verme vajinismus ve diğer cinsel terapilerde hem kasların gevşemesi hem de doğru ruhsal duygulanım açısından son derece önemlidir. Bu nedenle asla nefes tutmamayı öğrenmek, doğru nefes akışını sağlamak davranışsal cinsel tedavilerin önemli bir parçasıdır.

Nefes alma egzersizleri vajinismus tedavisi sırasında son derece önemlidir.

5) Parmak egzersizleri
Pek çok klinik tarafından uygulanan vajinismusta parmak egzersizleri kişilerde vajina kaslarının kontrollü bir şekilde gevşetilmesini sağlamaktadır. Ayrıca parmak egzersizi vajinanın hissedilmesini sağlar.

Vajinismus tedavisinde parmak egzersizi nasıl yapılır?
Parmak egzersizlerinde hastaların serçe parmağının bir boğumundan başlayarak gittikçe artan şekilde işaret parmağına, daha sonrasında da çift parmakla vajina içine sokmaları amaçlanmaktadır. İlerleyen aşamada hastaların eşlerinin parmağını vajina içine sokmaları istenmektedir. Parmak egzersizi sırasında kişinin derin nefes alıp vererek kendisini gevşetmesi istenir.

Pek çok hasta tarafından parmak egzersizi itici gelmekte ve vajinismus tedavisinin yarıda bırakılmasına neden olmaktadır.

Tarafımızdan uyguladığımız vajinismus tedavisi yöntemleri "HASTA DOSTU" methodlardan oluşmaktadır.

3)  DİNAMİK TEDAVİLER
Freudian düşünceye göre çocuklukta “ödipal dönem” adı verilen ve cinsel kimliğin geliştiği bir kritik dönem vardır. Bu dönemde çözüme kavuşamayan psikolojik durumlar erkeklerde ve kadınlarda ilerleyen yaşlarda vajinismus, cinsel isteksizlik, erken boşalma, iktidarsızlık gibi problemlere neden olabilmektedir.

Vajinismusta dinamik cinsel yaklaşım bilinçaltında çözüme kavuşamamış sorunlara uygun cevaplar arar ve bilinç ile bilinçaltında tüneller açarak kişilerde farkındalığı arttırmayı amaçlar. Dinamik yaklaşım bilişsel ve davranışsal yaklaşımlarda daha uzun sürmekte ve daha fazla çaba gerektirmektedir.

Çoğu zaman vajinismus “öğrenilmiş yanlış bilgiler ve davranışlar” sonucunda gelişmekte olup tedavide bilişsel ve davranışsal cinsel terapiler yeterli gelmektedir.  Ancak vajinismus terapist tarafından kişinin ödipal problemlerinin de olduğu düşünülüyorsa dinamik cinsel terapiler de tedaviye eklenmelidir.

4)  CERRAHİ YÖNTEMLER
Vajinismus tedavisi için genital bölgeye bazen cerrahi işlemler, küçük operasyonlar da gerekebilir.

Vajinismus sorunu bazı durumlarda özellikle kızlık zarı ve vajina yapısına bağlı doğuştan gelen veya sonradan kazanılan bazı fiziksel problemlere bağlı olarak da gelişebilmektedir. Özellikle kızlık zarının doğuştan sert, yüksek kenarlı veya ara bölmeli oluşu sık rastlanılan durumlardır. Bu tür yapısal problemlerde kızlık zarının kesilmesi (himenotomi operasyonu) veya kızlık zarının cerrahi olarak çıkartılması (himenektomi operasyonu) gibi cerrahi işlemler oldukça faydalar sağlamaktadır.

Doğuştan kızlık zarının yapısal problemlerine bağlı olarak cinsel ilişkiye giremeyen vajinismus hastalarının pek çoğuna, yaşadıkları psikolojik süreçlerinden dolayı cinsel tedavilerin de verilemesi şarttır.

5)  VAJİNİSMUS TEDAVİSİ İÇİN ALTERNATİF ve TAMAMLAYICI YÖNTEMLER  
Vajinismus tedavisinde cinsel terapileri destekleyici pek çok alternatif yöntemler de mevcuttur. NLP (Neurolinguistik Programming), EFT, Biofeedback terapi ve akupunktur tedavisi bunlardan bazılarıdır.

Vajinal kas içlerine yapılan botulinum toksini uygulaması da diğer bir tedavi alternatif ve tamamlayıcı yöntemdir. 

Vajinismus tedavisinde özellikle geçmişte yaşanılan psikolojik travmalar varsa bunun için Hipnoz tedavileri ve EMDR terapisi de yapılabilir. Nitekim cinsel travmalar önemli ölçüde vajinismus nedenleri arasındadır.

EMDR, Göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden proses etme (işleme) şeklinde tanımlanan bir psikoterapi yöntemidir. EMDR ile vajinismus tedavisi uygun olan hastalarda oldukça güzel sonuçlar vermektedir.

Vajiinsmus tedavisi için en etkili yöntemler kombine cinsel terapilerdir. Bu şekilde bir kaç yöntem hastanın durumuna göre kombine edilir ve en kısa sürede kalıcı çözüme kavuşulur.

Günümüzde uygulanan yoğunlaştırılmış vajinismus tedavi yöntemleri ile, parmak egzersizleri olmadan, ortalama olarak 3-5 gün arasında sonuca ulaşılabilmektedir.

Önerilmeyen yöntemlerden uzak durun!  
Bilimselliği kanıtlanmamış, doğruluğu hakkında şüphe uyandıran, hekimler ve sağlık terapistleri haricinde uygulanan her türlü yöntemden uzak durun!.. Bu tür yöntemler sizi çok daha geriye götürecektir. 

Vajinismus için önerilmeyen yöntemler ile ilgili sayfamızı inceleyebilirsiniz.

Vajinismus Tedavi Başarı Faktörleri  
Vajinismus ve tedavisi için 4 önemli başarı faktörü vardır:
1- Güvenmek
Terapist ile hasta arasında kurulan bağa 'Terapötik İlişki' adı verilir. Tüm terapilerin başarısı için bu terapotik ilişkinin iyi şekilde kurulması önemlidir. Vajinismusta sorunu yaşayan hastanın kendisine, tedaviyi uygulayan terapistine ve uygulanan tedavisine güvenmesi ana başarı kriteridir. 
Önerilen çalışmalar harfiyen yapılmalıdır.
Vajinismus hastası kendisine de güvenmelidir. Ancak, tedaviye başlayan pek çok hasta, kendisinden çok hekimine güvenmektedir. Fakat tedavi süreci ilerledikçe kendisinde hissettiği güven duygusu artmaktatır.
2- Sabır
Tedavi sırasında iniş çıkışların olması normaldir. Bilinç altı tarafından bir takım itirazlar, reddetme, buna bağlı geçici mutsuzluk ve isteksizlik oluşabilir. Böylelikle tedaviler 'iki adım ileri bir adım geri' şeklinde ilerleyebilir. Bu geçici durum, son derece normaldir. Hastaların bu konuda azimli, hırslı ve sabırlı olamaları son derece önemlidir.
3- Ödevler
Pek çok vajinismus hastası için hekim tarafından verilen ödevler sıkıcı ve itici gelebilir. Ödevler aslında tüm hayatımız boyunca, hepimiz için sıkıcıdır. Ev ödevlerinin birer 'aşk ödevi' gibi görülmesi, keyifli hale getirilmesi, istekli ve motive şekilde yapılması sıkıcı olmaktan çıkaracaktır.
4- Eş desteği
Pek çok vajinismus hastası tedavi için eşinin ikna edemediğinden yakınmaktadır. Vajinismus hasta eşlerinin de pek çoğu böyle bir hastalığı kabul etmemekte, bu sorunu yalnızca eşlerinin aşabileceğini, hiç kimsenin eşine yardım edemeyeceğini düşünmektedir. Bu nedenle aile içi pek çok huzursuzuklar, tartışmalar ortaya çıkmaktadır. Vajinismus bir cinsel problemdir ve mutlaka profesyonel destek gerektirir. Bu konuda eşlerin de inanmaları, sabırlı ve motive edici olmaları gereklidir. 
Kliniğimizde uyguladığımız vajinismus tedavilerinde eş katılımı zorunlu değildir. Ancak tedaviyi onaylamaları ve destek olmaları şarttır.

Vajinismus tedavisi sonrası dönem çok farklıdır. Tedavi sonrasında çiftlerin tüm hayatında bambaşka değşimler olmaktadır.   

Vajinismus Tedavisi İçin Klinik Seçimi

Vajinismus tedavisi için en önemli unsur tedaviye karar vermek ve bir an önce harekete geçmektir. Tedavi için klinik seçimi önemlidir. Bunun için ayrıntılı bir araştırma şarttır.

Tedavi olmayan; olmaktan çekinen veya problemini görmezden gelen çiftler bu sorunları ile gereksiz yere yıllarca yaşamakta, her geçen gün ağırlaşan bu yükleri altında ezilmektedirler.

Maalesef herkes ile paylaşılamayan bu çok özel konu için doğru klinik seçimi de her zaman çok kolay olmayabilir. Mağdur duruma düşmemek için önceden iyi bir araştırma şarttır.
Vajinismus tedavisi sonrası hastaların düşünceleri ise hep ortaktır: "Keşki bu kadar beklemeden, çok daha önce gelebilseydik..." 

Pek çok çift tam bir cinsel yaşam olmaksızın sürdürdükleri evliliklerinde, artık bir an önce bu sıkıntılarından kurtulmak ve çocuk sahibi olmak arzularını taşımaktadır. Bizim için en büyük mutluluk ileriki dönemlerde yaşadığınız gebeliğinizin müjdesi olacaktır.

 
İlgili Linkler:
A'dan Z'ye Vajinismus Hakkında Merak Edilenler
Vajinusmus Başarı Öyküleri 
Vajinismus / Kadınlar Kulubu Hasta Forum 
Vajinismus Tedavisi Forumlar / Kadınlar Kulubu