Jinekolojik Muayene
Neden Jinekolog Muayenesi?
Pek çok kadın için jinekolog muayenehanesinde yapılan jinekolojik muayene ve "o masaya çıkmak" adeta korkuverici bir kabustur. Bundaki en önemli nedenler ise daha önce yaşanmış kötü tecrübeler ile çevreden duyulan abartılı ve yanlış bilgiler sonucunda oluşmuş haksız ön yargılardır.
Unutulmamalıdır ki; zamanında ve rutin olarak yapılan muayeneler, bir çok hastalığın erken dönemlerde teşhisini sağlayarak sonradan ortaya çıkabilecek olumsuz durumları alınacak çok basit önlemlerle engelleyebilir.
Basit bir muayene ile örneğin rahim, rahim ağzı, yumurtalık ve vajen kanserleri çok erken safhalardayken yakalanabilir. Yine rahim ağzı (serviks) bölgesindeki gizli enfeksiyonlar – henüz bir yaraya sebebiyet vermeden- teşhis ve tedavi edilebilir.
Cinsel hayatı başlayan her kadının düzenli olarak, hiçbir şikayeti olmasa bile yılda en az bir kez bir jinekologa gidip muayene olması, ultrason ve smear aldırması tavsiye edilmektedir.
Doğrusu jinekolog olduğu halde bu terim halk arasında jinakolog veya jinekolok olarak, jinekolojik muayene de jinakolojik muayene, jinekolok muayenesi veya jinakolok muayenesi olarak telaffuz edilebilmektedir.
Jinekoloğun İngilizce'si "Gynecologist" olarak geçmektedir.
Jinekolojik Muayene Nasıl Uygulanır?
Bir jinakalog tarafından yapılan jinakolojik muayene, kişilere "anamnez (öykü) alma" dediğimiz ve kişinin kendi durumu ile ilgili soruların sorulması ile başlar.
Jinekolog ararken rahat ulaşabileceğiniz, tecrübeli, rahat iletişim kurabileceğiniz ve güleryüzlü olmasına dikkat edin.
Konu ile ilgili olarak aşadıki linki tıklayabilirsiniz.
Jinekolog ararken dikkat etmenizi önerdiğimiz konular >>>
Tıbbi Öykü Alma (Anamnez)
Kişisel bilgiler
Anamnezin ilk aşaması kişinin demografik bilgileri ile ilgilidir. Burada jinekoloğunuz size şu soruları soracaktır:
- Ad-Soyad
- Yaş
- Meslek
- Adres ve telefon bilgileri
- Medeni durum
- Evliyseniz süresi
- Kan grubu
- İlaç alerjisinin olup olmadığı
Jinekolojik öykü
Regl (adet düzeni) ile ilgili bilgiler:
- Adet kanamalarınızın kaç günde bir olduğu, kaç gün sürdüğü ve kanama miktarının nasıl olduğu
- Son adet tarihi (SAT): Son adet kanamanızın başladığı ilk gün
- Ara kanamalarının olup olmadığı
- Adetler sırasında ağrı olup olmadığı
Vajinal akıntı ile ilgili bilgiler:
- Vajinadan gelen akıntının olup olmadığı, eğer varsa süresi, miktarı, rengi, kokusu gibi özellikler
- Vajinal kaşıntının varlığı
Ayrıca:
- Genital bölgede herhangi bir ele gelen kitle olup olmadığı
- İdrar yaparken yanma, sık idrara çıkma gibi yakınmalarınızın olup olmadığı
- Cinsel ilişki sırasında ya da sonrasında ağrı veya kanama olup olmadığı
- Vücudunuzda aşırı bir tüylenmenin veya sivilcelenmenin olup olmadığı
- En son jinekolojik incelemenin nerede ve ne zaman yapıldığı, bu incelemede herhangi bir tetkikin yapılıp yapılmadığı, eğer yapıldıysa sonuçları, muayene sonrası konulan tanı ve verilen tedavilerin ne olduğu
- Hangi kontrasepsiyon (korunma) yöntemini kullandığınız
- Önceden tanısı konmuş kronik bir rahatsızlığınızın olup olmadığı
- Daha önce geçirdiğiniz jinekolojik ve jinekolojik olmayan ameliyatlar ve operasyonlar (Apandisit, dış gebelik, safra kesesi veya mide ameliyatları gibi..)
- Düzenli olarak kullanılan ilaçların olup olmadığı
Geliş şikayetiniz
Jinekolok muayenesi olmak için başvurmanızı gerektiren şikayetinizin ne olduğu, ne zaman ve ne şekilde başladığı ve bu yakınma ile ilgili gerekli olabilecek diğer sorular sorulur.
Obstetrik (Gebelik) öykü
Gebe iseniz eğer bu bölümde gebeliğiniz ve önceki gebelikleriniz ile ilgili bilgiler sorulmaktadır:
- Daha önce hamile kalıp kalmadığınız, eğer hamile kaldıysanız bunların sonuçları (düşük, kürtaj, doğum vb)
- Daha önceki hamileliklerinizde yaşadığınız sorunlar (kanama, bulantılar, preeklampsi vb)
- Önceki doğumlarınızın şekli (sezaryen, normal doğum) ve tarihi, eğer sezaryen oldu ise bunun nedeni, eğer normal doğum yaptıysanız doğumunuzun nasıl geçtiği
- Daha önceden düşük yaptıysanız sonrasında düşük materyalinde herhangi bir patolojik veya genetik incelemenin yapılıp yapılmadığı
- Daha önceden kullandığınız doğum kontrol yöntemleri
Aile Öyküsü (soygeçmiş)
- Soygeçmiş özellikleri: Ailenizde sistemik veya genetik özellikli hastalıkların olup olmadığı (kalp hastalıkları, şeker hastalığı, kanser öyküsü gibi)
Kişilerden ayrıntılı bir anamnez alma işleminden sonra jinekolojik muayeneye geçilir.
Jinekolojik Muayene
Muayneye başlanmadan önce hastalar, idrar torbasının boşaltılması amacıyla tuvalete gönderilir. (Ancak idrar kaçırma problemleri olan hastalar bunun dışındadır. Çünkü bu kişilerde idrar kaçağını görmek açısından muayene sırasında mesane dolu olmalıdır.)
İdrar kaçırma problemleri ve tedavi yöntemleri ile ilgili bilgiler için tıklayınız >>>
Jinakolog muayenehanelerinde ve hastanelerde yapılan jinekolojik muayene amacına yönelik özel "jinakolojik muayene masası"nda başlar. Halk arasında jinekolojik muayene masasına "çatal", bu masaya çıkma işlemine de "çatala çıkmak" ismi verilmiştir.
Bütün muayenelerde olduğu gibi jinekolojik muayene de gözlemle başlar. Bu aşamada dış üreme (genital) organlarında göze çarpan herhangi bir kitle, siğil, renk değişikliği, erozyon (yara) ve bunun gibi anormalliklerin olup olmadığı jinakolok tarafından incelenir.
Daha sonra vagina içinin izlenmesine olanak veren "spekulum muayenesine" geçilir. Spekulum denen bir alet ile vagen duvarları birbirinden ayrılabilir. Bunun için ılık ve kayganlaştırılmış spekulum vagen içersine doğru ilerletilerek vagen duvarları ile vaginal akıntı ve özellikleri izlenir.
Spekulum muayenesi sırasında hastanın kendini kasmaması ve rahat bırakması işlemi son derecede kolaylaştırır. Çünkü kendini sıkan bir kadın, aslında spekulmu sıkıp kendi kendinin daha fazla acı hissetmesine neden olacaktır.
Vajinal muayenelerin vazgeçilmez aleti "spekulm" dur.
Spekulum muayenesi sonrasında vagina tepesindeki "rahim ağzına" ulaşır ve rahim ağzı yani "serviks" değerlendirilir. Servikal ektropion, erozyon, servikal akıntı, rahim ağzı kanseri bu muayene ile tespit edilir. Bu aşamada rahim ağzı bölgesinden "Smear Testi" denilen bir test için sürüntü alınabilir. Tüm bu işlemlerin her aşaması son derede kolay ve ağrısızdır.
Vaginanın genişliği, esnekliği, vaginaya doğru idrar torbası (sistosel) veya barsaklardan (rektosel) olan bir fıtıklaşmanın olup olmadığı değerlendirilir. Bu fıtıklaşma ve rahim sarkması olayı hasta ıkındırılarak da incelenir.
Spekulum muayenesi bitirildikten alet sonra çıkartılır ve iki elle yapılan muayeneye yani "bimanuel tuşe" ye geçilir. Bu muayene sırasında doktor bir eli ile vagina içersinden rahim ve yumurtalıkları muayene ederken diğer eli ile de karından bu muayeneye yardımcı olur. Tuşe, jinekolojik muayenenin en önemli parçası olarak kabul edilebilir.
Bakire kızlarda muayene vajinal yolla değil, ancak "rektal tuşe" denilen rektal yoldan olabilir. Bunun için bir elin işaret parmağı vazelinlenip diğer el kasık bölgesine konularak hasta muayene edilebilir.
Tuşe ile rahimim cesameti (büyüklüğü), pozisyonu, rahimden kaynaklanan herhangi bir tümoral oluşumun varlığı değerlendirilir. Daha sonra her iki yan taraftaki tüpler ve yumurtalıklar muayene edilir.
Yumurtalıkların boyutu nedir, kist veya tümör var mı, muayene sırasında ağrı var mı, bütün bunlar muayene sırasında değerlendirilir.
Jinekolojik muayeneye ek olarak meme muayenesinin de yapılması önerilmektedir.
Jinekolojik muayne bitirildikten sonra eğer gerekli görülürse abdominal (karından) veya transvaginal (vajenden) Jinekolojik Ultrason yapılır.
|
Temiz, hijyenik ve konforlu bir ortamda jinekolojik muayene, dört boyutlu jinekolojik ve obstetrik ultrason ve smear testleriniz için |
ÖNEMLİDİR: Kişiyi rahatlatan bir jinekolog tarafından ve güven veren bir ortamda yapılan jinekolojik muayeneler her ne kadar kolay, rahat ve ağrısız ise de tam tersi durumlarda olunan muayenelerdeki kötü tecrübeler bayanların belleklerinde yıllarca kalıcı olup sonrasındaki her jinekolojik muayeneyi bir kabusa çevirebilir.
Hatta daha önemlisi, jinekolojik muayenelerde hekimin kişiye yanlış yaklaşımları ileride "vajinismus problemi" ne dahi yol açabilmektedir. Bu konuda gözlemlerime dayanan yazılarımı da çok değişik web sitelerinden okuyabilirsiniz. Konu ile ilgilenirseniz aşıdaki linke tıklayınız.
Jinekolojik muayenelerde hatalı yaklaşım & Vajinismus >>>
Kızlık Zarı Muayenesi
Kızlık zarı muayenesi, genellikle jinekolog muayenehanelerinde kızlık zarı ile ilgili şüphesi olan kişilerde yapılan basit ve ağrısız bir muayene şeklidir. Büyük dudakların elle çekilmesi ile kızlık zarının yapısı ve üzerindeki olası yırtıklar gözle gözlemlenerek yapılan muayene şeklidir.
Kızlık Zarı Muayenesi ile ilgili bilgiler için tıklayınız >>>
İlgili Linkler:
Jinekolojik Check Up ile ilgili bilgiler >>>
Jinekolojik muayenelerde özel hastane mi muayenehane mi?
